การรักษารากฟัน
เลือกหัวข้อการรักษารากฟัน
iDentist Dental Clinic
การรักษารากฟัน

การรักษารากฟัน ครบทุกอย่างคุณต้องรู้ สาเหตุ วิธีรักษา
รักษารากฟัน ทุกสิ่งที่คุณควรรู้ก่อนทำ เมื่อพูดถึงปัญหาฟัน หลายๆ คนอาจมองว่าเป็นเรื่องเล็กๆ ที่สามารถทนทานไปได้ แต่ในความเป็นจริง ปัญหาฟันที่ไม่ได้รับการดูแลอาจส่งผลกระทบใหญ่โตกว่าที่คิด โดยเฉพาะเมื่อฟันผุจนทะลุไปถึงโพรงประสาทฟัน มันอาจจะนำไปสู่การติดเชื้อที่ลุกลามและเกิดอาการปวดอย่างรุนแรง ถ้าปล่อยไว้นานเกินไปอาจต้องรักษารากฟันเพื่อช่วยให้คุณไม่ต้องสูญเสียฟันไป ซึ่งการรักษารากฟันนั้นสามารถช่วยให้ฟันที่มีปัญหากลับมาใช้งานได้อีกครั้งโดยไม่ต้องถอนฟันออกไป
รักษารากฟัน คืออะไร?
การรักษารากฟัน หรือที่รู้จักกันในชื่อ “Root canal treatment” คือขั้นตอนการรักษาฟันที่เกิดการติดเชื้อในโพรงประสาทฟัน ซึ่งโพรงประสาทนี้จะมีเส้นประสาทและหลอดเลือดอยู่ข้างใน เมื่อมีการติดเชื้อ จะทำให้เกิดการอักเสบและอาการปวดฟันอย่างรุนแรง เมื่อการอักเสบนี้ลุกลามไปเรื่อยๆ ก็จะทำให้เชื้อแบคทีเรียแพร่กระจายไปยังปลายรากฟัน ทำให้เกิดฝีและหนองที่รากฟัน อาการปวดที่รุนแรงและการติดเชื้อที่รากฟันอาจทำให้ไม่สามารถรักษาด้วยการอุดฟันธรรมดาได้อีกต่อไป ดังนั้นการรักษารากฟันคือการกำจัดเชื้อโรคในโพรงประสาทฟัน อุดช่องว่าง และทำการซ่อมแซมฟันให้กลับมาใช้งานได้ตามปกติ
โพรงประสาทฟัน ทำไมถึงสำคัญ?
โพรงประสาทฟัน คือส่วนที่อยู่ในชั้นลึกสุดของฟัน ซึ่งประกอบด้วยเส้นประสาทที่ทำให้ฟันสามารถรับรู้ความรู้สึก เช่น ร้อนหรือเย็น รวมถึงเส้นเลือดที่ให้สารอาหารแก่ฟัน ถ้ามีการติดเชื้อหรือฟันผุลึกจนไปถึงโพรงประสาท จะทำให้เกิดอาการปวดอย่างรุนแรง เพราะเซลล์ประสาทจะถูกกระตุ้นจากการติดเชื้อ เมื่อการติดเชื้อแพร่กระจายลงไปที่รากฟันจะทำให้เกิดการอักเสบ และอาจส่งผลต่อฟันซี่อื่นๆ ที่อยู่ใกล้เคียงได้
รักษารากฟันหน้า
ซี่ 7,500 – 8,500
รักษาฟันกรามน้อย
ซี่ 9,000 – 10,000
รักษาฟันกราม
ซี่ 12,000 – 15,000
รักษาคลองรากซ้ำ
ต่อ / คลองราก 2,000 – 3,000
รักษารากฟัน จำเป็นต้องทำจริงไหม?
ถ้าคุณมีอาการปวดฟันที่ไม่หาย หรือฟันเสียวเมื่อสัมผัสร้อนเย็น ก็อาจเป็นสัญญาณว่าฟันของคุณกำลังมีปัญหา โดยเฉพาะถ้าฟันเริ่มผุและเชื้อโรคเริ่มเข้าไปในโพรงประสาทฟันแล้ว หากปล่อยไว้ก็อาจทำให้เชื้อโรคลุกลามไปถึงรากฟัน ซึ่งอาจทำให้เกิดการติดเชื้อในกระดูกได้ การรักษารากฟันจะช่วยหยุดการติดเชื้อและป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาต่อไป จึงช่วยให้คุณไม่ต้องถอนฟันออกไป และสามารถรักษาฟันเดิมของคุณเอาไว้ได้
รักษารากฟันต่างจากการถอนฟันยังไง?
หากเทียบกับการถอนฟัน การรักษารากฟันมีข้อดีหลายประการ ฟันที่รักษารากแล้วจะยังคงอยู่ในช่องปากของคุณและทำหน้าที่เหมือนฟันธรรมชาติ ฟันจะมีความมั่นคงและแข็งแรง เนื่องจากรากฟันยังคงยึดฟันไว้กับกระดูกขากรรไกร ทำให้การใช้งานในชีวิตประจำวันยังคงสะดวกและเป็นธรรมชาติ นอกจากนี้ การรักษารากฟันยังช่วยให้คุณไม่ต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการทำฟันปลอม หรือการใส่สะพานฟัน ซึ่งฟันที่ถูกถอนออกไปแล้วจะไม่สามารถกลับมาทำงานได้เหมือนเดิม
วิธีการรักษารากฟัน ขั้นตอนที่คุณต้องรู้
การรักษารากฟันไม่ใช่แค่การทำเพื่อบรรเทาอาการปวด แต่ยังเป็นการรักษาฟันเพื่อให้กลับมาใช้งานได้ตามปกติ ขั้นตอนของการรักษารากฟันเริ่มต้นด้วยการทำการตรวจสอบสถานะของฟันอย่างละเอียด โดยทันตแพทย์จะใช้การเอ็กซ์เรย์เพื่อตรวจดูการแพร่กระจายของการติดเชื้อ จากนั้นจะทำการเปิดโพรงฟันเพื่อเข้าไปทำความสะอาดเนื้อเยื่อที่ติดเชื้อและกำจัดเชื้อโรคออกไป เมื่อทำความสะอาดแล้ว ก็จะทำการอุดช่องว่างภายในรากฟันด้วยวัสดุที่ปลอดภัยและแข็งแรง หลังจากนั้นจะทำการบูรณะฟันด้วยการอุดฟันให้แข็งแรงและสวยงามเหมือนเดิม
ทำไมควรรักษารากฟัน?
เมื่อไปหาทันตแพทย์และพบว่ายังสามารถรักษารากฟันได้โดยไม่ต้องถอนออก พวกเขามักจะแนะนำให้ทำการรักษารากฟัน เพราะมันมีข้อดีหลายอย่าง! การรักษารากฟันจะช่วยให้ฟันของคุณกลับมาใช้งานได้อย่างปกติ เช่น สามารถเคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมือนเดิม ฟันจะดูสวยงามเหมือนก่อน และสำคัญที่สุดคือ การรักษารากฟันจะป้องกันไม่ให้ปัญหาฟันลุกลามไปที่ฟันซี่อื่นๆ ที่อาจได้รับผลกระทบ
สาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหากับรากฟัน
- ฟันผุเยอะเกินไป
- ปัญหาจากโรคเหงือก
- ฟันโดนกระแทกจนแตก หรือร้าวถึงโพรงประสาทฟัน
- นอนกัดฟันหนักๆ
- พฤติกรรมการเคี้ยวที่รุนแรง หรือการกัดเค้นฟัน ซึ่งส่งผลให้โพรงประสาทฟันได้รับผลกระทบ เชื้อโรคอาจเข้าไปทำลายเนื้อฟันได้
อาการที่บ่งบอกว่าฟันมีปัญหาที่รากฟัน
ถ้ามีปัญหาที่รากฟัน คุณอาจเริ่มรู้สึกเจ็บเวลาเคี้ยวหรือกัดอาหาร ฟันอาจเสียวเมื่อดื่มเครื่องดื่มร้อนหรือเย็น หรืออาจรู้สึกว่าฟันโยกหรือลอย เพราะรากฟันเป็นส่วนสำคัญของฟัน ที่มีโพรงประสาทฟันอยู่ข้างใน ซึ่งรับสัญญาณความรู้สึกจากสิ่งต่างๆ เมื่อโพรงประสาทฟันติดเชื้อ ฟันจะเริ่มตายและทำให้มีอาการต่างๆ ที่บอกมา นอกจากนี้ยังอาจมีอาการบวมที่หน้า มีหนองไหลจากฟัน หรือฟันคล้ำลงได้เช่นกัน
หนองปลายรากฟัน เกิดได้อย่างไร
อาการสัญญาณเตือนรุนแรง ที่บ่งบอกได้ว่ารากฟันของคุณกำลังมีปัญหาหนัก คือ เกิดหนองที่ปลายรากฟัน ซึ่งอาจมีหนองไหลออกมาให้เห็น หรือพบได้ จากการ x-ray เห็นเป็นลักษณะเงาดำที่ปลายรากฟัน นั้นหมายถึงว่ามีเชื้อโรคลุกลาม ไปจนกระทั่งทำลายส่วนของเนื้อเยื่อทั้งโพรงประสาทฟันแล้ว
ซึ่งลักษณะนี้ทันตแพทย์จะไม่สามารถ อุดฟัน ได้อย่างเดียว ต้องรักษารากฟันให้เรียบร้อยเสียก่อน
ทั้งนี้การพบหนองที่ปลายรากฟันเกิดขึ้นได้จากการที่คุณปล่อยให้เกิดฟัน ผุเป็นระยะเวลานาน โดยที่ไม่ได้รับการรักษา จนมีการอักเสบของเนื้อเยื่อบริเวณ รอบปลายรากฟัน ซึ่งจะมีอาการปวดฟันเวลาเคี้ยว หรือเมื่อฟันกระทบกัน บางรา ยอาจมีอาการบวมหรือตุ่มหนองบริเวณเหงือกหรือเพดานเกิดขึ้นร่วมด้วย
ถ้าไม่ปวดฟัน เพราะอะไรถึงต้องรักษารากฟัน
บางครั้งปัญหารากฟันอักเสบ จากภาวะฟันผุ หรือแตก มานาน อาจไม่ส่งผลให้เกิดอา การเจ็บปวด หรืออาจเคยปวดแต่หายแล้ว แต่ว่าการดำเนินของโรคก็ยังคงอยู่ มีโอกาสที่จะกลับมาปวดอีกครั้งหรือมีการติดเชื้อมากกว่าเดิม เพราะรากฟันเองยังไม่ได้รับการแก้ปัญหา ซึ่งเมื่อทำการ x-ray และพบว่ามีหนองในรากฟัน ดังนั้นเมื่อตรวจพบควรรีบทำ การรักษารากฟันทันที เพื่อลดการสูญเสียฟัน
ประเภทการรักษารากฟัน
การรักษารากฟันนั้นมีอยู่ 2 วิธีหลักๆ ที่ทันตแพทย์เลือกใช้เพื่อช่วยให้ฟันของคุณกลับมาฟื้นฟูอย่างสมบูรณ์
1. การรักษารากฟันแบบปกติ
ขั้นตอนแรกทันตแพทย์จะเริ่มด้วยการถ่ายเอกซเรย์เพื่อดูความยาวของคลองรากฟัน แล้วใช้เครื่องมือขนาดเล็กเพื่อทำความสะอาดภายในคลองรากฟัน ขจัดเนื้อเยื่อที่เสียหายและเชื้อแบคทีเรียที่อาจทำให้เกิดปัญหา ต่อจากนั้นจะใช้วัสดุอุดคลองรากฟันที่ชื่อว่า “กัตตาเพอร์ชา” ซึ่งวัสดุนี้จะไม่อุดอย่างถาวรจนกว่าคลองรากฟันจะได้รับการทำความสะอาดและปลอดเชื้ออย่างสมบูรณ์
2. การรักษารากฟันแบบผ่าตัดปลายรากฟัน
หากวิธีแรกไม่สามารถช่วยได้ จะมีการเลือกใช้วิธีนี้ โดยจะทำการผ่าตัดที่ปลายรากฟันเพื่อขจัดเนื้อเยื่อที่มีการติดเชื้อออกไป บางครั้งจะมีการใช้กล้องจุลศัลยกรรมเพื่อให้มองเห็นคลองรากฟันที่มีขนาดเล็กได้ชัดเจนขึ้น ทำให้การทำงานของทันตแพทย์มีประสิทธิภาพมากขึ้น หลังจากนั้นจะทำการอุดวัสดุที่ไม่เป็นอันตรายเข้าไปที่ปลายรากฟัน ซึ่งช่วยให้เนื้อเยื่อรอบๆ ฟันหายดีและฟื้นฟูเร็วขึ้น
เตรียมตัวให้พร้อมก่อนรักษารากฟัน
- เมื่อไปพบหมอฟันแล้วเจอว่า “ฟันผุทะลุโพรงประสาท” และต้องรักษารากฟัน คุณหมอจะส่งต่อไปยังผู้เชี่ยวชาญด้านครอบฟันเพื่อเช็คว่าเราสามารถทำครอบฟันได้หรือเปล่า เพราะถ้าทำไม่ได้ การรักษารากฟันก็จะไม่ค่อยมีประโยชน์
- การรักษารากฟันจะใช้เวลา 2 ครั้งปกติ
- ครั้งแรกคือการทำความสะอาดโพรงประสาทและรากฟัน โดยการขยายคลองรากฟันให้สะอาด รวมถึงการใช้สารทำความสะอาดเพื่อฆ่าเชื้อโรค
- ครั้งที่สอง เมื่อคลองรากฟันสะอาดแล้ว คุณหมอจะทำการอุดคลองรากฟันเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และถ้าได้ผลดี คุณหมออาจจะทำเดือยฟัน (core build-up) เพื่อเสริมความแข็งแรงให้ฟันก่อนที่จะทำครอบฟัน
วิธีรักษารากฟันทำยังไงบ้าง?
- ขั้นแรกเลย คุณหมอจะฉีดยาชาให้ฟันที่ต้องรักษาก่อน แล้วก็ใช้แผ่นยางบางๆ ที่เรียกว่า “Rubber dam” เพื่อแยกฟันที่ป่วยออกจากฟันข้างๆ
- ต่อมา หมอจะกำจัดส่วนที่เสียหายของฟันออกไป โดยจะตัดเอาเนื้อฟันที่ติดเชื้อหรืออักเสบออกจนถึงโพรงประสาทฟัน
- แล้วหมอจะทำความสะอาดรากฟัน และใส่ยาลงไปในคลองรากฟัน
- สุดท้าย จะปิดคลองรากฟันด้วยวัสดุอุดชั่วคราว เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ
สำหรับบางกรณี อาจต้องทำการรักษาหลายครั้งเพื่อทำความสะอาดและฆ่าเชื้อในคลองรากฟันจนกว่าการอักเสบจะหายไป เมื่อฟันกลับมาปกติแล้ว คุณหมอจะอุดปิดคลองรากฟันและใส่เดือยฟันเพื่อให้ฟันแข็งแรงพอที่จะทำครอบฟันในขั้นตอนถัดไป ขึ้นอยู่กับสภาพของฟันที่เหลือด้วยนะ
การรักษารากฟัน ต้องใช้เวลานานเท่าไหร่ถึงจะหายปวด?
การรักษารากฟันบางครั้งอาจเสร็จได้ในครั้งเดียว ถ้าฟันไม่ได้ติดเชื้อหรือบวมมาก ถ้าไม่มีอาการแทรกซ้อนอะไรก็ใช้เวลาไม่นาน ปกติจะหายปวดและกลับมาปกติในเวลา 2-3 สัปดาห์ครับ
รักษารากฟัน ใช้เวลานานแค่ไหน?
ส่วนใหญ่แล้วจะต้องไปหาหมอประมาณ 2 ครั้ง ครั้งละ 1-2 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับสภาพของฟันที่ติดเชื้อว่ามากแค่ไหน บางครั้งถ้าฟันมีหนองมาก หรือการติดเชื้อรุนแรง หมออาจต้องใช้เวลาในการรักษานานกว่านั้น แต่ถ้าเชื้อยังไม่ลงที่ปลายรากมาก ก็อาจใช้เวลาแค่ครั้งเดียว
ทำไมต้องใส่ครอบฟันหลังรักษารากฟัน?
หลังจากรักษารากฟัน หมอมักจะแนะนำให้ใส่ครอบฟัน เพื่อป้องกันการแตกหักของฟัน เพราะการรักษารากฟันอาจทำให้ฟันอ่อนลง และฟันที่รักษาแล้วอาจมีความเสี่ยงที่จะหักได้ง่าย การใส่ครอบฟันจะช่วยให้ฟันแข็งแรงขึ้น โดยสามารถเลือกชนิดครอบฟันได้ตามต้องการ เช่น โลหะ เซรามิก หรือ เซอร์โคเนีย
รักษารากฟันที่ไหนดี?
ควรไปที่คลินิกหรือโรงพยาบาลที่มีคุณหมอที่เชี่ยวชาญในการรักษารากฟันโดยเฉพาะ และมีหมอที่สามารถทำการครอบฟันได้ด้วย ที่สำคัญคือการพิจารณาว่าฟันซี่นั้นสามารถรักษาได้หรือไม่ เพราะถ้าฟันไม่สามารถรักษาได้ อาจต้องถอนทิ้ง การปรึกษากับหมอจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก
หลังรักษารากฟัน มีอาการอะไรบ้าง?
หลังรักษารากฟันเสร็จใหม่ๆ บางคนอาจจะรู้สึกเจ็บใน 2-3 วันแรก ซึ่งเป็นเรื่องปกติ อาจมีอาการบวมของเหงือกด้วย แต่ส่วนใหญ่เจ็บก็จะทุเลาลงเอง สามารถใช้ยาแก้ปวดทั่วไปบรรเทาได้ แต่ถ้ามีอาการปวดมากหรือไม่หาย อาจเป็นเพราะฟันยังไม่สะอาดหรือฟันแตก ต้องมาพบหมอเพื่อรักษาใหม่
การดูแลฟันหลังรักษารากฟัน
หลังจากรักษารากฟันเสร็จแล้ว คุณหมอมักจะให้คำแนะนำในการดูแลฟันเพื่อให้การรักษามีประสิทธิภาพและฟันสามารถใช้งานได้ยาวนาน ดังนี้
- หลีกเลี่ยงการทานอาหารทันทีหลังการรักษา เพราะยังมีอาการชา ควรให้ชาหายไปก่อนจะดีกว่า
- ระมัดระวังในการใช้งานฟันซี่ที่รักษารากฟัน อย่ากัดหรือเคี้ยวด้วยฟันซี่นี้เพื่อป้องกันการแตกหัก
- ถ้าผลิตภัณฑ์อุดฟันชั่วคราวหลุด ให้รีบไปพบหมอทันที เพราะจะทำให้เกิดการติดเชื้อในรากฟัน
- อย่าลืมมาตามนัดเพื่อให้การรักษาสมบูรณ์และลดความเสี่ยงในการถอนฟันในอนาคต
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการรักษารากฟัน
รักษารากฟันเจ็บไหม?
การรักษารากฟันอาจจะรู้สึกเจ็บบ้างนะ เพราะฟันทุกซี่มีรากฟันที่มีเส้นประสาทและเส้นเลือดของตัวเอง แต่ความเจ็บจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับแต่ละคน และขึ้นอยู่กับจำนวนฟันที่ต้องรักษาด้วย ระหว่างการรักษาก็จะมีการฉีดยาชาให้ช่วยให้อาการเจ็บลดลงไปมาก อาจจะรู้สึกตึงๆ หรือเหมือนมีแรงกดในระหว่างทำบ้าง แต่โดยรวมแล้วจะไม่เจ็บมากขณะทำ
รักษารากฟันแล้วสามารถจัดฟันได้ไหม?
จัดฟันได้เลยค่ะ แต่แนะนำให้รักษารากฟันให้เสร็จก่อน เพราะถ้าฟันซี่นั้นมีการติดเชื้อ การจัดฟันจะยิ่งทำให้ปัญหาฟันนั้นหนักขึ้นกว่าเดิม ดังนั้นควรจัดการให้เสร็จเรียบร้อยก่อนที่จะเริ่มจัดฟัน
ถอนฟันทิ้งดีกว่ามั้ย ถ้าไม่อยากรักษารากฟัน?
ฟันแท้คือสมบัติที่มีค่าและทนทานมากที่สุดค่ะ ไม่มีฟันปลอมชนิดไหนที่จะแทนที่ฟันแท้ได้ดีเท่าฟันของตัวเอง ถ้าฟันยังสามารถรักษารากฟันแล้วใช้ต่อได้ ก็ถือว่าเป็นทางเลือกที่ดีกว่า เพราะการถอนฟันออกไปแล้วไม่ได้แก้ปัญหาทั้งหมด แถมยังมีปัญหาตามมา เช่น ฟันที่ขยับไปมา หรือเกิดโรคเหงือกอีกด้วย
ทำไมต้องกลับมาหาทันตแพทย์หลังรักษารากฟันแล้ว?
การรักษารากฟันเสร็จแล้วก็ยังต้องไปตรวจสุขภาพฟันทุก 6 เดือนเหมือนเดิมค่ะ เพราะการรักษาแค่ฟันซี่นั้นไม่ได้หมายความว่าปัญหาช่องปากจะหายไปเลย ควรพบทันตแพทย์เพื่อป้องกันฟันผุและโรคเหงือก การรักษารากฟันครั้งหนึ่งก็อาจต้องทำอีกถ้าไม่ดูแลช่องปากให้ดี ดังนั้นควรแปรงฟันให้สะอาด หลีกเลี่ยงของหวาน น้ำอัดลม และไม่ควรกัดของแข็งหรือใช้ฟันดึงสิ่งของ เพื่อลดโอกาสในการต้องรักษาฟันบ่อยๆ ถ้าดูแลดีๆ ฟันคุณก็อยู่กับคุณไปนานๆ ค่ะ